حبیب الله حلیمی جلودار؛ امین یوسفی؛ عزت الله پاتیار؛ مراد کلاهی گیگلو
چکیده
یکی از آیات بحث‌برانگیز قرآن که دیدگاه‌های گوناگونی را از سوی اندیشمندان فریقین به‌خود معطوف کرده، آیه 55 سوره مائده می‌باشد. این آیه که به «آیه ولایت» مشهور می‌باشد، به اعتقاد شیعه یکی از مهم‌ترین آیاتی است که بر ولایت علی(ع) بعد از پیامبر(ص) تأکید دارد. بر اساس این آیه، پیامبر(ص) به‌‌واسطه‌ی وحی، علی(ع) را ولیّ خود دانسته ...
بیشتر
یکی از آیات بحث‌برانگیز قرآن که دیدگاه‌های گوناگونی را از سوی اندیشمندان فریقین به‌خود معطوف کرده، آیه 55 سوره مائده می‌باشد. این آیه که به «آیه ولایت» مشهور می‌باشد، به اعتقاد شیعه یکی از مهم‌ترین آیاتی است که بر ولایت علی(ع) بعد از پیامبر(ص) تأکید دارد. بر اساس این آیه، پیامبر(ص) به‌‌واسطه‌ی وحی، علی(ع) را ولیّ خود دانسته که به‌طور واضح، نشانه‌ی حقانیت ولایت ایشان است. با این وجود، برخی از مفسّران اهل‌سنت همچون آلوسی در تطبیق این آیه بر ولایت علی(ع) مناقشه کرده، اشکالاتی را به اعتقادات شیعه وارد ساخته و چنین نتیجه می‌گیرد که آیه ولایت نمی‌تواند در مورد ولایت علی(ع) صادق باشد. او معتقد است که آیه ولایت به‌لحاظ شأن نزول، بُعد ادبی، بُعد فقهی و بُعد کلامی با جانشینی علی(ع) مغایرت دارد. نوشتار پیش‌رو که به‌روش توصیفی- تحلیلی سامان یافته؛ به‌بررسی و نقد شبهات آلوسی پیرامون آیه ولایت می‌پردازد. ایشان ولیّ را به‌معنای «محب و ناصر» و رکوع را به‌معنای «خشوع و تذلل» گرفته و شأن نزول آیه را نیز مهاجرین و انصار معرفی می‌کند، امّا طبق تصریح علمای شیعه واژه ولیّ به‌معنای «اولی به‌تصرف و سرپرستی»، و رکوع همان «رکوع در حال نماز» است و آیه به‌طور اختصاصی در شأن علی(ع) نازل شده است.
